श्री विश्वकर्मा साहित्य धर्म प्रचार समिति

वृंदावन की रचना में विश्वकर्मा जी का आगमन वर्णन वृंदावन नगर जो श्री कृष्ण के जीवन में बहुत प्रिय भी और महत्वपूर्ण भी था। श्री कृष्ण के लिए नगर के निर्माण के लिए देवशिल्पी विश्वकर्मा जी सर्वश्रेष्ठ थे और उनके अलावा ब्रम्हांड मे कोई यह नगर रचना भी नहीं कर सकता है। श्री कृष्ण द्वारा विश्वकर्मा का आगमन, उनके द्वारा पाँच योजन विस्तृत नूतन नगर का निर्माण, वृषभानु गोप के लिये पृथक भवन, कलावती और वृषभानु के पूर्वजन्म का चरित्र, राजा सुचन्द्र की तपस्या, ब्रह्मा द्वारा वरदान, भनन्दन के यहाँ कलावती का जन्म और वृषभानु के साथ उसका विवाह, विश्वकर्मा द्वारा नन्द-भवन का, वृन्दावन के भीतर रासमण्डल का तथा मधुवन के पास रत्नमण्डप का निर्माण, ‘वृन्दावन’ नाम का कारण, राजा केदार का इतिहास, तुलसी से वृन्दावन नाम का सम्बन्ध तथा राधा के सोलह नामों में ‘वृन्दा’ नाम, नींद टूटने पर नूतन नगर देख व्रजवासियों का आश्चर्य तथा उन सबका उन भवनों में प्रवेश यह सब इस से जुड़ी हुई कथा है।  श्री कृष्ण कहते हैं– हे नारद! रात में वृन्दावन के भीतर सब व्रजवासी और नन्दराय जी सो गये। निद्रा के स्वामी श्रीकृष्ण भी माता यशोदा के साथ

શ્રી વિશ્વકર્મા પ્રભુની ઉત્પત્તિ અંગેના મત મતાંતરો તમામ પ્રકારની શિલ્પકલા જેવી કે લોહશિલ્પ, કાષ્ઠશિલ્પ, તામ્રશિલ્પ, શીલાશિલ્પ, સુવર્ણશિલ્પ ના સ્થપતિ અને આધ્યપ્રણેતા શ્રી વિશ્વકર્મા પ્રભુને માનવામાં આવે છે. અનેક ગ્રંથો અને વેદોમાં અખૂટ પ્રમાણો પણ દર્શાવ્યા છે. શિલ્પ શાસ્ત્ર અને વાસ્તુ શિલ્પ શાસ્ત્ર ના પ્રણેતા કહેવાયા છે. વેદવાસ્તુ પ્રભાકર ગ્રંથ માં વર્ણન અનુસાર શિલ્પકલાના આધ્યપ્રણેતા શ્રી વિશ્વકર્મા ભગવાનની ઉત્પત્તિ વિશે મહદ્ અંશે મતો પ્રાપ્ત થાય છે. તેમાં પુરાણો અનુસાર દક્ષ પ્રજાપતિની સાઈઠ કન્યાઓમાંથી દસ કન્યાઓ બ્રહ્મા પુત્ર ધર્મને સાથે વિવાહિત કરી હતી. તે દસ કન્યાઓમાંથી વસુ નામની કન્યા દ્વારા આઠ વસુઓ થયા હતા. તેમના કનિષ્ઠ પુત્ર પ્રભાસ તેઓએ ભૃગુ ઋષિની પુત્રી ભુવના સાથે વિવાહ કર્યા. તેના દ્વારા ભગવાન વિશ્વકર્મા થયા તેવું પુરાણો કહી રહ્યા છે. માનસાર ગ્રંથ અનુસાર શ્રી વિશ્વકર્મા સત્યયુગ માં મૃગશીર્ષ માં બ્રહ્મકુળમાં થયા. વિશ્વકર્મા પુરાણ ના આધારે વર્તમાન શિલ્પશાસ્ત્રીઓ અને વિશ્વકર્મા વંશજો મહા સુદ તેરસ ના રોજ તેમનો જન્મોત્સવ ઉજવે છે.  સૂત્ર સંતાન અપરાજિત ગ્રંથમાં શ્રી વિશ્વકર્મા ના ચાર મા